Yaz Meyveleri ve Sebzeleri
Yaz meyveleri ya da sebzeleri hangileri biliyor musun? Kulağa basit bir soru gibi gelebilir ama günümüzde birçok insan hangi meyvenin ya da sebzenin, hangi mevsime ait olduğu konusunda net bir fikre sahip değil. Çünkü neredeyse tüm meyve ve sebzeleri, yılın dört mevsimi boyunca marketlerde, manavlarda bulmak mümkün. Konserveler ve dondurulmuş yiyecekler ise olaya bambaşka bir boyut kazandırıyor. Tüm bu seçeneklere sahip olmak insana cazip gelse de bir meyve veya bir sebzenin en yararlı ve güvenli halinin, mevsimindeki en taze hali olduğunu da biliyorsun.
Yeryüzü birbirinden faydalı, lezzetli ve eşsiz güzellikte pek çok meyve ve sebzeyle dolu ama bunlardan maksimum faydayı alabilmek için mevsimine göre beslenmek büyük önem taşıyor. Bu nedenle şimdi konumuz yaz meyveleri ve sebzeleri.
Yaz Meyveleri ve Sebzeleri Nelerdir?
Ne yediğimiz ve ne zaman yediğimiz sağlığımızı doğrudan etkiler, bu yüzden sebze ve meyveleri doğru zamanlarda tüketmek, uzun süre saklanmış, doğal şartlarda olgunlaştırılmamış, dayanıklı olmaları için ilaçlanmış ürünlerden elbette çok daha güvenlidir.
Şimdi mevsimlerden yaz. Kendine buz gibi meyveli bir içecek hazırlamak, zeytinyağlı bir yemekle sofranı çeşitlendirmek ya da hafif bir meyve salatasıyla mideni yatıştırmak istediğinde kullanabileceğin, mevsime uygun ve en yaygın yaz meyveleri ve sebzeleri şöyle:
Meyveler: Böğürtlen, yaban mersini, kiraz, vişne, kayısı, şeftali, karpuz, kavun, karadut, çilek, üzüm, incir, mürdüm eriği, ahududu, yeşil erik
Sebzeler: Mısır, yeşil fasulye, kabak, domates, dolmalık biber, salatalık, enginar, semizotu, bamya, börülce, patlıcan
Deniz börülcesini duymuş muydun? Tuzlu su kenarlarında yetişen ve oldukça tuzlu ve ekşi bir tada sahip olan bu bitki, ıspanakgiller ailesindendir ve yaz sebzelerinden sayılabilir. Türkiye’de en çok Muğla’ya bağlı Gökova’da yetişir. Oldukça zengin bir mineral ve vitamin kaynağı olan deniz börülcesinin salatasını mutlaka denemelisin. (*)
Bazı Yaz Meyve ve Sebzelerinin Yararları
Çilek: Kıpkırmızı rengiyle yaz günlerinin habercisi çilek, güçlü bir antioksidandır. Potasyum ve magnezyum kaynağıdır. Kolesterolü ve kan basıncını dengelemeye yardımcı olur. Kalp sağlığını destekler. Portakaldan bile fazla C vitamini içerir.
Kavun: Mükemmel bir A, B6, C vitamini ve potasyum kaynağıdır. Sıcak yaz günlerinde dehidrasyonu önlerken böbrek sağlığını da destekler. Karbonhidrat oranı düşük olan kavun yüksek lif içerir.
Enginar: Özellikle yüksek miktarda C ve K vitaminleri, magnezyum, fosfor, demir ve potasyum içerir. Karaciğer sağlığını, sindirim sistemini, bağırsak sağlığını destekler. Kolestrol ve kan basıncı üzerinde de pozitif gücü vardır.
Semizotu: Doğal bir antioksidandır. Akciğer sağlığını destekler. Yüksek miktarda A vitamini ve ayrıca C ve B vitamin kompleksi içerir. Omega 3 yağ asitleri bakımından en zengin yeşil bitki kaynaklarındandır.
Yeşil Fasulye: Yaz aylarının en sevilen sebzelerinden yeşil fasulye, lezzetli olduğu kadar besleyicidir de. İçerisinde A ve C vitaminlerine ek olarak B vitamini grubu da yoğun bir şekilde bulunur. Aynı zamanda folik asit ve potasyum zenginidir. Sağladığı enerji miktarı da düşük olan bu sebzenin 100 gramı sadece 49 kaloridir.
Kabak: Sulu ve leziz yaz sebzelerinden kabak ağır kızartma olarak servis edilmedikçe düşük kalorili ve sağlıklı bir sebze. A ve C vitaminleri, potasyum ve manganez zengini bu sebzenin içerisinde E vitamini, tiamin, folat ve niasin gibi temel vitaminler de bulunuyor. 100 gramında sadece 17 kalori bulunan kabağı yaz boyu sofrandan eksik etmemelisin.
Karpuz: Şüphesiz en sık tüketilen yaz meyvelerinden biri olan karpuz, oldukça yüksek likopen oranıyla çok güçlü bir antioksidan. Karpuz, bu besin maddesini, likopen zengini olarak bilinen domatesten bile daha çok içermesiyle sağlık deposu bir meyve. Ayrıca içerisinde bol miktarda A, C ve B6 vitaminleri bulunan karpuz, magnezyum ve potasyum bakımından da zengin.
Bamya: Düşük kalorisi ve yüksek besin değeriyle en sağlıklı yaz sebzelerinden bamyanın vücudumuza birçok faydası var. Bu sebze, içerisindeki C vitamini ile bağışıklık sistemimizi desteklerden, antioksidan içeriğiyle de hücrelerimizi korumaya yardım ediyor.
Ahududu: Meyve suyu, kek, dondurma ve çaylara aroma katan harika bir meyvedir. İçerisinde yüksek oranda C vitamini ve manganez barındıran bu enfes meyve aynı zamanda iyi bir B grubu vitaminleri kaynağı. Demir, magnezyum, kalsiyum ve çinko gibi temel minerallerin yanı sıra A ve E vitamini gibi vitaminleri de barındıran ahududu, kalp ve kemik sağlığını da destekliyor. Yaz aylarında kadınları sevindirecek bir bilgi daha: Ahududu kilo kontrolüne de yardımcı oluyor.
Sebze ve Meyveleri Mevsiminde Yemenin Faydaları
Meyve ve sebzeleri mevsiminde tüketmenin sadece sana değil, dünyaya da faydalı olabileceğini hiç düşünmüş müydün? Nasıl mı? Hadi gel, mevsiminde beslenmenin ne gibi faydaları var konusunu biraz daha ayrıntılı inceleyelim.
1- Kesinlikle daha lezzetlidir. Dalında, doğal şartlar altında olgunlaşan ve tam zamanında hasat edilen bir meyve ve sebze hem lezzet hem de besleyicilik açısından doruk noktadır. Oysa erken toplanmış ve belirli ısılarda tutularak olgunlaştırılmış ya da nakliye esnasında soğutulmuş meyve ve sebzelerden aynı tadı ve besin değerini almanın imkânı yoktur. Yediğin unlu elmaları, tatsız domatesleri, kendini salmış yeşillikleri düşününce ne demek istediğimizi daha iyi anlayacaksın.
2- Çok daha bütçe dostudur. Mevsimi olan bir ürünün miktarı da boldur ve bol olan ürün çok daha ucuzdur. Mevsiminde olan bir ürün, büyük olasılıkla yaşadığın ülkenin mahsulüdür, dolayısıyla nakliye, saklama, depolama gibi ekstra maliyetler ürünün fiyatına yansımaz.
3- Karbon ayak izini azaltır. Mevsiminde tüketmediğin her bir meyve ve sebze gerek nakliye süreçleri gerek kullanılan zirai ilaçlar ve gerek bunların olgunlaştırılması ve daha uzun süre muhafaza edilmesi için kullanılan ısıtma, soğutma işlemleri ve enerji kullanımıyla karbon ayak izimizi büyütür.
Gıda üretimi, dünyadaki sera gazı emisyonlarının dörtte birinden sorumludur. Bu oranın %18'i gıdaların tedarik zincirinden kaynaklanmaktadır. (**)
4- Besin yelpazeni genişletir. Birçok sebze ve meyveyi dört mevsim boyunca market ve manavlarda bulmak, sürekli aynı şeylere yönelmene sebep olabilir. Oysa doğa değişkendir ve bu değişkenliğini takip edip, mevsimine uygun ürünlere yöneldiğinde sofrandaki meyve ve sebzelerin de çok daha çeşitlendiğini görürsün.
5- Birçok beslenme uzmanı doğanın bilgeliğini savunur. Bu da vücudumuzun mevsime göre değişen ihtiyaçlarını, mevsimine göre yetişen besinlerde bulacağımız anlamına gelir. Örneğin yazın sıcak günlerinde nem ihtiyacımızı karşılayacak sebze ve meyveleri bulmak daha kolaydır; karpuz, salatalık, domates gibi... Kışınsa soğuk algınlığına ve enfeksiyonlara karşı güçlenmemize yardımcı olacak besinler daha boldur; ıspanak, portakal, turp, kereviz gibi...
6- Daha az pestisit tüketimi sağlar. Sebze ve meyvelerin nakliye esnasında ve raflarda daha uzun süre dayanıklı kalması için koruyucular ve pestisitler kullanılmaktadır. Bu kimyasallar insanlar için de zararlıdır. Sezon dışı ürünlerden uzak ve yerel ürünlere yönelmek, bu kimyasallara maruz kalmanı azaltır.
Herby’nin Mevsiminde Toplanan Bitkilerle Hazırlanan Çaylarını da Unutma!
Bitkilerin gücünü maksimum faydayla fincanına taşımak için özel olarak harmanlanan Herby’nin fonksiyonel çayları, dört mevsim bedenini ve ruhunu desteklemek için var. Doğal şartlarda yetişmiş ve doğru zamanda toplanmış şifalı bitkilerle hazırlanan bu özel çayları keşfetmek için buraya tıklayabilirsin.
Kaynakça:
https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/taze-fasulyenin-faydalari-nelerdir#:~:text=Taze%20fasulye%20A%20ve%20C,Taze%20fasulye%20antioksidan%20%C3%B6zelli%C4%9Fe%20sahiptir
https://www.researchgate.net/profile/Liubov-Ben-Noun-nun/publication/335542665_CHARACTERISTICS_OF_ZUCCHINI/links/5d6cccc7a6fdcc547d721bac/CHARACTERISTICS-OF-ZUCCHINI.pdf
https://www.livescience.com/46019-watermelon-nutrition.html
https://www.webmd.com/diet/health-benefits-okra#:~:text=Okra%20is%20low%20in%20calories,helps%20your%20body%20clot%20blood.&text=Antioxidants%20are%20natural%20compounds%20that,radicals%20that%20can%20damage%20cells
https://www.verywellfit.com/raspberry-nutrition-facts-calories-and-health-benefit-4114711
Bu sitede yer alan metinlerdeki bilgiler, referansları verilen kaynaklara aittir.