Roybos Çayı Artan Popülaritesini Neye Borçlu?

Roybos çayı, lezzeti ve faydaları sebebiyle son yılların yükselen lezzetlerinden biri. Güney Afrika'nın Cedarberg dağlarından tüm dünyaya yayılan bu bitki çayı, doğal ve kafeinsiz bir fermente çay olması sebebiyle siyah ve yeşil çayın yerine tercih edilebiliyor. Ancak bitkinin fermente edilmemiş şekli de çay olarak demlenebiliyor. 

Kendine has kokusu ve tadıyla kısa sürede dünya çapında sevilen çaylardan biri haline gelen roybosu daha yakından tanımak ister misin? Bu yazıda roybos çayı hakkında merak edilen her şey var.

Roybos çayı nedir, hangi bitkiden elde edilir?

Bilimsel adı aspalathus linearis olan roybos bitkisi, süpürgeye benzeyen dik bir çalı bitkisidir. Yüksekliği iki metreye kadar ulaşabilir. Genç dalları genelde kırmızı, yaprakları ise yeşildir. Yaz aylarına doğru küçük sarı çiçekleri açar. Roybos çayı ise bitkinin yapraklarından elde edilir. 

Fermente edildiğinde kızıl bir renge büründüğü için adına "kızıl çalı” anlamına gelen roybos denilmiştir. Fermente edilmediğinde yeşil olan bitkinin yaprakları yine çay olarak sıklıkla kullanılır. Tatlı, meyvemsi ve topraksı bir tada sahiptir. 

Roybos çayının tarihi hakkında birkaç bilgi...

Roybos, Güney Afrika'nın dağlık bölgelerinde 300 yıldan fazla süredir tüketilen bir içecektir. Kayıtlara ise 1770'li yıllarda, yerel halkın bu çayı botanikçilere sunmasıyla geçmiş. Dönemin pahalı çaylarından olan siyah çayın yerine alternatif arayışı, roybosun popülerliğini artırırken, çayın ticaret için değerli hale gelmesi ise 1990'lı yılları bulmuş.

Günümüzde İngiltere, Almanya, Çin, ABD ve Japonya başta olmak üzere 30'dan fazla ülkeye roybos çayı ihraç edilmektedir. Kullanım şekli sadece çayla sınırlı kalmamış, toz haline getirilmiş roybos, yemek pişirmede kullanılırken, konsantre roybos özü de gıda aromasından içeceğe ve kozmetik ürünlere kadar geniş bir kullanım alanına ulaşmıştır.

"Rooibos adı, Coğrafi İndeks (Geographical Index-GI) statüsü ile yasal korumaya sahiptir. Bu ise çayın Cederberg bölgesinden tedarik edilmesi durumunda ürünlerin yalnızca "Rooibos" ticari marka adını kullanabileceği anlamına gelir."

Roybos çayının faydaları 

Roybos çayının bilinen en önemli özelliği güçlü bir antioksidan kaynağı olmasıdır. Bu özelliğiyle vücudumuzdaki serbest radikallere ve oluşabilecek hücre yıkımlarına karşı vücudun direncini güçlendirmeye yardımcı olur.  Ayrıca yapılan bazı araştırmalar roybos çayı içmenin kan basıncını dengelemeye ve kalp sağlığını desteklemeye yardım ettiğini de göstermiştir. (1)

Eğer kalp çarpıntısı, kaygı ya da uyku sorunu gibi kafein alımının tetikleyebileceği sorunların varsa, roybos çayı senin için daha güvenli bir tercihtir. Kafein içermez, uyarıcı etki yapmaz. Doğal olarak kafeinsiz olduğu ve kafeinsizleştirme işlemi geçirmediği için zengin polifenol içeriğini de korur.

Roybos çayı, rahatlıkla sağlıklı diyet listelerinin bir parçası haline getirilebilir. Kalorisiz olan bu çayın aynı zamanda tokluk hormonu olan leptinin salgılanmasını teşvik ettiği ve metabolizmayı desteklediği gözlemlenmiştir. (2) Bu özellikleriyle kilo yönetimi için etkili bir yardımcı olabilir.

Roybos çayı düşük tanen oranına sahiptir. Siyah çay, yeşil çay gibi tanenli çaylar, vücuttaki demir emilimi üzerinde olumsuz etkilere sahiptir. Altı hafta boyunca, günde altı fincan roybos çayı içen katılımcılar üzerinde yapılan bir araştırmanın sonucuna göre, roybosun demir emilimi üzerinde olumsuz etkiye sahip olmadığı gözlemlenmiştir. (3) 

Roybos’u Herby ile yudumla!

Herby çaylarını denedin mi? Doğanın şifalı bitkilerini en lezzetli ve faydalı halleriyle fincanına taşıyan fonksiyonel çaylarımızla henüz tanışmadıysan, birbirinden özel harmanlara sahip ürünlerimizi şuradan inceleyebilirsin.

Yazımızın ardından roybosun destekleyici özelliklerinden faydalanmak istiyorsan, roybos içerikli Kara Mürverli Destek Çayı, No Stress Tea, Bodyguard Tea ve Sleep Tea çaylarımıza göz atabilir, hem bedenine hem ruhuna iyi gelecek bu çayların tadını ister buharı tüterken ister yaza uygun bir buzlu çaya dönüştürerek çıkarabilirsin.

Kaynaklar:

(1) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20144258/

(2) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24060217/

(3) https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/bk-2013-1127.ch008

https://www.bbcgoodfood.com/howto/guide/top-5-health-benefits-of-rooibos-tea

https://www.medicalnewstoday.com/articles/323637

https://www.healthline.com/nutrition/rooibos-tea-benefits#TOC_TITLE_HDR_3

http://pza.sanbi.org/aspalathus-linearis

Bu sitede bulunan metinler, görseller, öneriler ve diğer materyaller bilgilendirme amaçlıdır ve hiçbiri tıbbi bir tavsiye değildir. Ayrıca bu sitedeki hiçbir içerik profesyonel teşhis ve tedavinin yerini alamaz. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa, yeni bir beslenme, diyet programı deneyecekseniz lütfen önce doktorunuza başvurunuz.

Bu sitede yer alan metinlerdeki bilgiler, referansları verilen kaynaklara aittir.