Rengarenk Çiçekleriyle Yazın Habercisi Civan Perçemi
Civan perçemi türleri yaz ve sonbahar boyunca renk cümbüşüyle bahçelerimizi süslüyor. Beyaz, sarı, mor ve pembe… Hepsi birbirinden göz alıcı olsa da beyaz renkli civan perçemi tıbbi amaçlarla yaygın olarak kullanılan çeşidi. Antik dönemlerden beri tıbbi reçetelerin ayrılmaz bir parçası olan bu bitki, sindirim sistemi rahatsızlıklarından yaralara kadar birçok sorun için kullanılmış. Gel beraber ülkemizde de doğal olarak yetişen bu hoş bitkiyi yakından tanıyalım.
Civan Perçeminin Köklü Tarihi
Papatyagiller familyasından gelen civan perçeminin Latince ismi Achillea Millefolium. Kuzey ılıman kuşağına özgü bu ot, Türkiye’nin kuzey ve doğu bölgelerinde yetişiyor. Nisan ayından ekime kadar çiçek açan civan perçemi bahardan yaz sonuna kadar birbirinden güzel renkleriyle içimizi açar. (1)
Dayanıklı ve çok yıllık bu bitkinin ince ve tüylü yaprakları oldukça aromatik. Keskin kokusunun yanında hafif acımtırak bir tadı olması seni şaşırtmasın. Otlaklarda ve yol kenarlarında kendiliğinden yetişen civan perçemini tesadüfen de görebilirsin çünkü bu bitki doğal olarak yol kenarlarında dahi yetişebiliyor.
Bu bitki ile ilgili oldukça ilginç bir efsane de var. Efsane odur ki civanperçemi Latince Achillea Millefolium ismini Eski Yunan’dan, bir kahraman olan Aşil’den almıştır. Aşil, M.Ö. 1200 yılında Truva Savaşı’nda yaralı askerlerin kanamasını civan perçemi ile durdurmuş. (2)
Orta çağda da bu bitki kanamanın durdurulması için kullanılmış. Bunun için yaprakları sıkıştırılmış ve kanayan burun bu yapraklarla kapatılmış. Kuzey Afrika’da birçok kabilede de kullanılan bitki, ezilerek yaralara ve yanıklara pansuman yapılmış. Kuru yaprakları soğuk algınlığı, ateş ve baş ağrısını dindirmek için kullanılmış. Çinliler arasında ise bitkinin iyi şans getireceğine dair bir inanç varmış. (3)
Civan Perçeminin Sağlığa Faydaları
Civan perçemi büyük dedelerimizin ve ninelerimizin modern tıp bugünkü etkinliğini kazanmadan önce geleneksel tıbbi yöntemlere başvurduğunu biliriz. Bu yöntemler aslında zannettiğimizden çok daha etkiliydi. Yüzyıllar boyunca insanlar bitkileri çeşitli işlemlerden geçirerek içerisindeki faydalı bileşikleri ortaya çıkardı. Civan perçemi de antik çağlardan bu yana şifalı etkilerinden yararlanılan bir bitki olma niteliğini korudu.
Civan perçemi birçok farklı kültürde sindirim sistemini rahatlatmak, ağrıları ve iltihabı azaltmak gibi amaçlarla kullanıldı. Özellikle regl dönemindeki ağrıları hafifletmek amacıyla ve kadınsal rahatsızlıklarda başvurulan civan perçemi bugün hala fitoterapi uygulamalarında en çok başvurulan bitkisel reçetelerden biri. (4)
Civan perçeminin antik çağlardan beri kullanılması araştırmacıları bu bitkinin faydalarını bilimsel olarak test etmeye itmiş. Bu nedenle literatüre baktığımız zaman civan perçemi hakkında birçok araştırma görebiliyoruz. Örneğin bazı bilimsel araştırmalar bitkinin vücuttaki iltihabı (enflamasyonu) azaltabildiğini gösteriyor. Hatta bir araştırmaya göre bu bitki cildin pH’ı üzerinde olumlu etkilere sahip. (5)
Huzursuz bağırsak sendromu gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarında geleneksel bir reçete olarak kullanılan civan perçemi bu sorunun çözümünde sana yardımcı olabilir. Örneğin yapılan bazı bilimsel araştırmalar civan perçeminin içerisinde bulunan kuersetin, luteolin ve apigenin gibi maddelerin spazmı azaltarak sindirim sistemini rahatlattığını gösteriyor. (6)
Ruh halinde ve modunda düşüklük yaşamayan, zaman zaman da olsa kendisini depresif hissetmeyenimiz var mı? Hayat kalitesinin düşmesine karşı bitkiler en etkili yardımcılarımızdan oluyor. Civan perçeminin pek bilinmeyen olası bir etkisi de ruh halini iyileştirmesi. Bazı bilimsel araştırmalar, civan perçemi bitkisinin içerisinde bulunan alkoloidlerin depresyon halinin iyileştirilmesinde etkili olabileceğini gösteriyor. (7)
Kadınların en şikayetçi olduğu sorunlardan biri de adet öncesi gerginliktir. Kısaca PMS (Premenstrual Syndrome) olarak adlandırılan bu durum kadınları hem zihinsel hem de fiziksel olarak olumsuz etkiliyor. Adet öncesinde ve adet dönemi boyunca hayat kalitesinin iyileştirilmesi için ise bitkisel reçeteler sık başvurulan kaynaklardan. Çift kör kontrollü bir klinik deney, civan perçeminin bu konuda oldukça etkili olabileceğini destekliyor. Bu araştırmaya göre civan perçemi PMS belirtilerinin şiddetinde azalma sağlıyor. (8)
Civan Perçemi Nasıl Kullanılır?
Civan perçemini birçok şekilde kullanabilirsin. Toz haline getirilmiş ve ekstraktlardan kuru yaprak ve çiçeklerinin çay yapılmasına kadar farklı kullanım şekilleri mevcut. Bunlardan en ideal olanlarından biri ise bitkiyi çay olarak demlemek. Zira bitki çayları hem bitkilerin faydalarından maksimum yararlanmanı hem de lezzetli içimleriyle rahatlatıcı ve keyifli zaman geçirmeni sağlıyor.
Civan perçemini smoothie veya meyve suyunun içerisine katarak bile tüketebilirsin. Ama bunun için en uygunu toz haline getirilmiş şekilde satılanlardan temin etmek. Bitkiden elde edilen esansiyel yağlar ise aromaterapide rahatlama ve ağrıyı azaltma amacıyla kullanılabilir.
Herby Girly Tea Özel Günlerinde Yanında
Kadınların regl dönemi sıkıntısını bir nebze de olsa gidermek için yapmayacağı şey yok. Bu özel günlerde tatlılar ve sıcak ısı, konfor ve rahatlama için vazgeçilmez oluyor. Yumuşacık içimiyle Herby Girly Tea tam da bu günlerin için yanında. Girly Tea civan perçeminden kırmızı yoncaya kadar kadınların adet dönemleri için en etkili bitkileri doğru oranlarda bir araya getiriyor. İçerisindeki eşsiz bitkilerin lezzetiyle de seni mest edecek Girly Tea’yi hemen denemek için ne bekliyorsun?
Kaynakça
1. https://www.britannica.com/plant/yarrow
2. https://www.theforagerspath.com/wp-content/uploads/2017/10/Yarrow-Achillea-Monograph.pdf
3. https://www.fs.fed.us/wildflowers/plant-of-the-week/achillea_millefolium.shtml
4. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874116317561?via%3Dihub
5. https://www.verywellhealth.com/yarrow-health-benefits-4586386
6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17009839/
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4753303/
8. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=747329