Biberiye Dosyası: Nedir, Nasıl Kullanılır, Faydaları Nelerdir?

Tadıyla, kokusuyla mutfakların vazgeçilmez baharatlarından biri olan biberiye hakkında anlatacak çok şey var. Şifalı özellikleri sebebiyle geleneksel tıpta asırlardır kullanılan bu bitkinin anavatanı Akdeniz bölgesi olmasına rağmen, günümüzde dünyanın dört bir yanında yaygınlaşmış durumda. Gıda, sağlık ve kozmetik sektöründen temizlik ürünlerine kadar geniş bir kullanım alanına sahip biberiyenin aynı zamanda yağı, suyu, çayı, ekstraktı gibi birçok kullanım şekli de var. Ancak biberiyenin insanlıkla ilişkisi bunlarla kısıtlı değil. Biberiye tütsüsünü duymuş muydun? Kötü enerjiyi uzaklaştırdığına inanılan biberiye tütsüsü de dünyanın dört bir yanında, farklı kültürlere sahip topluluklar tarafından bin yıllardır kullanılıyor. Geçmişi Yunan ve Roma uygarlıkları kadar eskiye dayanan biberiye hakkında daha fazla şey öğrenmek ister misin?

Avrupa'da ve özellikle Sicilya folklorunda genç perilerin biberiye çiçekleri arasında uyuduğuna inanılır. İtalya ve İspanya'da ise cadılardan ve kötülüklerden korunmak için sıklıkla kullanılır. Ayrıca bu bitki birçok kültürde sevginin sadakatin ve dostluğun simgesi haline gelmiştir. (*)

Biberiye nedir?

Biberiyenin lavanta, adaçayı, fesleğen, nane, melisa, reyhan ve kekik ile birlikte ballıbabagiller (Latince adıyla lamiaceae) familyasına ait olduğunu biliyor muydun? Bu familyaya ait birçok bitki uçucu yağlara sahiptir ve pek çoğunun mikroorganizmaları öldürücü güçleri vardır. Ayrıca güçlü birer antioksidan kaynağı olmaları sebebiyle vücudun serbest radikallere karşı direncini artırmaya yardımcı olurlar. 

Biberiye de ait olduğu familyanın bu tipik özelliklerine sahiptir. İğne yapraklı, yaprak dökmeyen, çok yıllık, genellikle açık mavi, açık mor, pembe, beyaz çiçeklere sahip olan otsu bir bitkidir. Doğada küçük bitki kümeleri halinde bulunur. Daha çok denize yakın kayalık ve kuru yamaçlarda yabani olarak yetişir. Sinekleri ve zararlı böcekleri uzaklaştıran biberiye, günümüzde bahçecilikle uğraşanların favori bitkilerinden biridir.

Biberiye, arı dostudur. Çiçekleri arıları kendine çekmesiyle bilinir ve onlar için iyi bir besin kaynağıdır. Dünya ekosisteminin devamlılığı için çok önemli bir role sahip olan arıların popülasyonunun her geçen yıl azaldığı düşünülürse, biberiye ve benzeri bitkilerin önemini kavramak daha kolay olacaktır. (**)

Biberiye nasıl kullanılır?

Bir şişe zeytinyağına atılmış, bir dal taze biberiye görüntüsüne çoğumuz aşinayız. Biberiyenin eşsiz aromasının zeytinyağıyla harmanlanmasıyla ortaya çıkan lezzet, doğanın ilham verici tatlarından yalnızca biri ama oldukça özellerinden bir tanesi. Eğer henüz denemediysen, bunu bir kenara not almalısın.

Biberiye hem taze olarak hem de kurutularak ve hatta toz halde bile kullanılabilir. Çorbalarda, sandviçlerde, sebze yemeklerinde, etli, balıklı ve yumurtalı yemeklerle, dolmalarda, soslarda ve salatalarda, ızgaralarda biberiyenin hem kurutulmuş hem de taze hali kullanılabilir. Izgara yaparken kullanılan biberiye verdiği hafif yanık, tütsülü tatla oldukça popülerdir. Bazı meyve tatlılarında bile biberiye kullanılır.

Biberiye çayı da bitki çayları arasında hem lezzeti hem de faydalarıyla önemli bir yere sahip. Yine hem kuru hem de taze biberiye dallarıyla demlenebilen bu çayın sağlık için ne gibi yararları var bir göz atalım. 

Biberiyenin faydaları nelerdir?

• ● Biberiye A, B, C ve E vitaminleri, ayrıca demir, kalsiyum, bakır ve magnezyum açısından zengindir.
• ● Güçlü bir antioksidan, antimikrobiyal ve antienflamatuvar bileşik kaynağıdır.
• ● Kalp sağlığını ve kan dolaşımını daha iyi hale getirmeye yardımcı olur. (1)
• ● Biberiye bilişsel bir uyarıcı olarak kabul edilir. Beyin işlevlerini ve hafıza performansını, odaklanmayı destekler. Ayrıca uyanık kalma konusunda da etkilidir. (2)
• ● Biberiye çayı, mide, bağırsak ve sindirim sorunlarını gidermeye yardımcı olur.
• ● Güneş ve serbest radikallerin neden olduğu hasarlara karşı cilt sağlığının korunmasına yardım eder. 
• ● Bazı araştırmalar biberiyenin sahip olduğu bazı bileşiklerin kan şekerini düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir. (3)

Biberiye bulabileceğin Herby çayları

Birbirinden faydalı ve lezzetli birçok bitkiyi bulabileceğin Herby çaylarında elbette biberiye de var. Elma sirkesi ve ananas suyuyla bir eşi daha olmayan Herby Fit Tea, biberiyenin de desteğiyle çok daha etkili. Ayrıca arınmak, tazelenmek ve canlanmak istediğinde yardım için hazır bekleyen Herby Detox Tea’nin eşsiz harmanı da biberiyeyle güçlendirildi. Herby’nin birbirinden faydalı fonksiyonel çaylarıyla henüz tanışmadıysan hemen tıkla.

Kaynaklar:

(*) https://www.ps.org.au/content/articles/2018/7/20/feature-plant-friday-the-rich-history-of-rosemary

(**) https://www.housebeautiful.com/uk/garden/g20675610/easy-to-grow-herbs-that-bees-will-love/

https://evrimagaci.org/ballibabagiller-lamiaceae-9083

https://www.flushinghospital.org/newsletter/the-health-benefits-of-rosemary/

(1)https://www.healthline.com/nutrition/rosemary-tea#1.-High-in-antioxidant,-antimicrobial,-and-anti-inflammatory-compounds

(2)https://journals.lww.com/nutritiontodayonline/Fulltext/2016/03000/Rosemary__An_Overview_of_Potential_Health_Benefits.9.aspx

(3) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5622728/

Bu sitede bulunan metinler, görseller, öneriler ve diğer materyaller bilgilendirme amaçlıdır ve hiçbiri tıbbi bir tavsiye değildir. Ayrıca bu sitedeki hiçbir içerik profesyonel teşhis ve tedavinin yerini alamaz. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa, yeni bir beslenme, diyet programı deneyecekseniz lütfen önce doktorunuza başvurunuz.

Bu sitede yer alan metinlerdeki bilgiler, referansları verilen kaynaklara aittir.