Bağışıklık Dostu Kara Mürver Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Latince ismi Sambucus olan kara mürver, aynı isimli bitkinin koyu mor renkli meyvesi. Bu yoğun, koyu mor rengi, onun kara sıfatıyla anılmasının esas nedeni. Özellikle kış aylarında kullanımı tavsiye edilen bitkisel takviyeler arasında yer alan kara mürverin tarihi M.Ö. 2000 yıllarına kadar uzanıyor. Tohumları İsviçre’de Neolitik Çağ’a ait kalıntılarda bulunurken ismi Greko-Romen döneminden izler taşıyor. (1)
Türkiye’nin birçok bölgesinde yetiştirilen kara mürver eski zamanlardan beri vücut direncini artırmak ve soğuk algınlığı gibi rahatsızlıklara karşı kullanılıyor. Günümüzde vitamin takviyelerine de katılan bu bitkinin şüphesiz en zevkli kullanımının kış aylarında içini ısıtacak sıcacık bir çay şeklinde olduğunu söyleyebiliriz.
Mürver ile ilgili eski bilgiler o kadar derindir ki, "tıbbın babası” olarak bilinen Hipokrat (MÖ 460 – MÖ 375), bu bitkiyi tüm bitkilerin "ilaç sandığı” olarak adlandırmıştır. (*)
Kara Mürver Bitkisinin Faydaları
Antosiyanin olarak adlandırılan antioksidan maddeler bakımından zengin olması nedeniyle gripten sinüs enfeksiyonlarına kadar birçok rahatsızlığa karşı etkili bir destek sunan (2) kara mürverin öne çıkan faydalarını şöyle sıralayabiliriz:
✿ Besin değerleri açısından zengindir: Kara mürver düşük kalori içeriğine rağmen besin değerleri ve antioksidanlar açısından oldukça zengin. Zaten bu zengin besin değeri profili onun sağlığa yönelik faydalarının arkasında yatan asıl neden. Vücut dokularının gelişimi ve onarımı için son derece önemli görevleri olan C vitamini açısından oldukça zengin. Bunun yanı sıra sindirim sisteminin düzgün çalışması için gerekli olan lifleri içeriyor. Ayrıca fenolik asitler, flavonollar ve antosiyaninler olarak isimlendirilen antioksidan maddeler de içeriyor. Hatta içerisinde bulunan flavonol miktarı diğer yemişlerden on kat daha fazla ki, bu onu oldukça özel bir bitki kılıyor. (3)
✿ Grip ve soğuk algınlığına iyi gelebilir: Özellikle kış aylarında görülme sıklığı artan soğuk algınlığı ve grip gibi rahatsızlıklar için doğal tedavi yöntemlerini tercih ediyorsan kara mürver vazgeçilmez reçetelerin arasına girmeye aday. Kara mürverin araştırıldığı bir meta analizde, üst solunum yolları rahatsızlıklarında takviye olarak kullanılmasının büyük oranda etkili olduğu görülmüş. Özellikle viral enfeksiyonlarda antibiyotiklerin etkinliğinin olmadığı göz önüne alındığında, kara mürvere başvurmak gereksiz ve yanlış antibiyotik kullanımı engellenebilir. (4)
✿ Kabızlığı iyileştirebilir: Sindirim problemleri insanların yaşadığı en yaygın sorunlardan biri. Kara mürver, laksatif özellikleri sayesinde bu soruna doğal bir şekilde şifa olabilir. Esasen bu etkisi, ravent ve sinamekinin de içeriğinde bulunan antrakinon isimli bir madde barındırmasıyla ilgilidir. Antrakinon, bağırsak hareketlerinden sorumlu olan kasların kasılmasını artırır ve böylece kabızlık problemini aşmaya yardımcı olur. (5)
✿ Kalp sağlığına fayda sağlayabilir: Kara mürver, kalp damar sağlığı açısından faydalı olabilecek bir takım özellikler taşıyor. Bazı bilimsel araştırmalara göre bu meyve kandaki kolesterol miktarını düşürerek kalp damar hastalıklarının gelişmesini riskini azaltabilir. (7) Buna ek olarak bazı araştırmalar insülin salgısını artırarak tip 2 diyabet riskini azaltmaya da yardımcı olduğunu gösteriyor. (8)
✿ Ağrıların dinmesine yardımcı olabilir: Vücutta enflamasyon yani iltihap olması kronik ağrılara yol açabilir. Kara mürverin içerisinde bulunan antosiyaninler ise antienflamatuar etkilere sahip olması ile biliniyor. Yani vücuttaki enflamasyonu bastırabiliyorlar. Antosiyaninler, bu özelliğini bağışıklık hücrelerinin ürettiği nitrik oksit miktarını azaltmalarına borçlu. Yaralanma ve hastalık durumunda bağışıklık sisteminin verdiği bir yanıt olan nitrik oksit, enflamasyonu tetikliyor. Antosiyaninler açısından zengin kara mürverin bu özelliğinden faydalanmaksa hiç yeni değil. Bu konuda geçmişi bin yıllar öncesine dayanan geleneksel tıp yöntemleri zengin uygulamalara sahip. Hatta siyatik ağrısı gibi nöropatik ağrılarda bile olumlu etki gösterdiği gözlemlenmiş. (9)
1 bardak kara mürver meyvesinde yaklaşık olarak 870 mg A vitamini, 406 mg potasyum, 53 mg C vitamini, 55 mg kalsiyuma ek olarak bir miktar da demir ve folat bulunur. (**)
Kara Mürver Nasıl Kullanılır?
Bu lezzetli ve şifa dolu bitkinin kullanım alanları oldukça geniş. Hem meyvesinden hem de yapraklarından yararlanılabildiği için birçok tarifin içerisine dahil edilebiliyor. Kara mürver, ister reçel ister çay, isterse başka şekilde tüketilebilir. İşte kara mürverin çeşit çeşit kullanım alanları:
● Kara mürverden çok lezzetli meyve suları ve kokteyller yapabilirsin.
● Şurubunu hazırlayarak buzdolabında saklayabilirsin.
● Kara mürver ile sabah kahvaltılarına çeşitlilik katmak için meyvelerinden lezzetli reçeller hazırlayabilirsin.
● Eğer klasik kurabiye ve tart tariflerinden sıkıldıysan kara mürverin meyvelerinden harika tartlar yapmakta özgürsün.
● Kara mürverin çiçeklerinden ve meyvelerinden çay yapabilirsin ve böylece soğuk kış günlerinde şifalı özelliklerinden faydalanabilirsin.
● Ağrıları dindirme özelliğinden faydalanmak için yapraklarını lapa haline getirerek yaraların üstüne koyabilirsin.
● Kara mürveri gıda renklendiricisi olarak kullanabilirsin.
● Kara mürverin mor meyvelerinden harika aroması ve rengi olan şaraplar yapabilirsin.
Kara Mürverin Benzersiz Faydalarından Yararlanmak İçin Kara Mürverli Destek Çayını Denemelisin!
Senin için kara mürverin leziz tadını ve eşsiz faydalarını buluşturan şahane bir çay hazırladık: Herby Kara Mürver ve C Vitaminli Destek Çayı. Bu özel karışımda kara mürverin yoğun C vitamini içeriğini ekstra C vitamini takviyesiyle daha da destekledik ve birbirinden faydalı birçok bitkiyi bir araya getirip sentezledik. Üstelik karanfil ve tarçınla çay lezzetini otantik bir aroma oluşturarak taçlandırdık. Sen de sağlıklı biçimde ferahlamak ve bitkilerin desteğiyle bedensel direncini arttırmak istiyorsan, günün her saatinde tercih edebileceğin bu çayı hemen şimdi deneyebilirsin.
Kaynakça
1)https://www.britannica.com/plant/elder-plant)
2)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2950382/
3)https://www.healthline.com/nutrition/elderberry#health-benefits
4)https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0965229918310240?via%3Dihub
5)https://www.verywellhealth.com/elderberry-for-colds-and-flu-can-it-help-89559
6)https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death
7)https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ptr.2729
8)https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1756464614002400
9)https://www.verywellhealth.com/elderberry-for-colds-and-flu-can-it-help-89559
10)https://www.webmd.com/diet/elderberry-health-benefits#2
(*)https://www.nwahomepage.com/knwa/web-extra-the-history-of-elderberry-how-it-came-to-be/
(**)https://www.medicalnewstoday.com/articles/323288
Bu sitede bulunan metinler, görseller, öneriler ve diğer materyaller bilgilendirme amaçlıdır ve hiçbiri tıbbi bir tavsiye değildir. Ayrıca bu sitedeki hiçbir içerik profesyonel teşhis ve tedavinin yerini alamaz. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa, yeni bir beslenme, diyet programı deneyecekseniz lütfen önce doktorunuza başvurunuz.
Bu sitede yer alan metinlerdeki bilgiler, referansları verilen kaynaklara aittir.